maandag, 27 september 2010
De schadelijke effecten van alcohol bij kinderen worden steeds duidelijker in beeld gebracht door de wetenschap. Dat sterkt de politiek in het nemen van maatregelen. Het verbod op tv-reclame voor alcoholische dranken tot 21 uur, maar ook strengere leeftijdscontroles bij de alcoholverkoop zijn hier voorbeelden van. Nu lijkt het wachten op meer bindend wetenschappelijk ‘bewijsmateriaal’, voordat de minimumleeftijd opgeschroefd zal worden naar 18 jaar.
Impulsief puberbrein
Uit verschillende bronnen blijkt dat het puberbrein nog lang niet af is op de leeftijd van zestien jaar. Sterker, delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor de meer rationele functies (overzicht, zelfcontrole, verbanden leggen) zijn nog in ontwikkeling tot het 23e levensjaar. Een puber kan zelf nog onvoldoende de ernst van de gevolgen van alcoholgebruik inschatten en is vooral gericht is op ‘korte termijn’ sensatie. Daarom heeft een puber een externe rem nodig, in de vorm van regels en wetten.
Uit verschillende bronnen blijkt dat het puberbrein nog lang niet af is op de leeftijd van zestien jaar. Sterker, delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor de meer rationele functies (overzicht, zelfcontrole, verbanden leggen) zijn nog in ontwikkeling tot het 23e levensjaar. Een puber kan zelf nog onvoldoende de ernst van de gevolgen van alcoholgebruik inschatten en is vooral gericht is op ‘korte termijn’ sensatie. Daarom heeft een puber een externe rem nodig, in de vorm van regels en wetten.
Jong geleerd, oud gedaan
Naast schadelijke effecten op allerlei hersenfuncties, is ook bekend dat hoe jonger een kind begint met drinken, hoe groter de kans dat hij op latere leeftijd verslaafd zal worden. Zelfs het onschuldige slokje thuis op een verjaardag met het idee ‘beter in veilige omgeving onder toeziend oog van ouders dan experimenteren op straat’ is achterhaald. Hoe later, hoe beter. Ook is er een duidelijk verband tussen alcoholgebruik en het vertonen van risicovol gedrag als verkeersovertredingen, onveilige seks en geweld.
Naast schadelijke effecten op allerlei hersenfuncties, is ook bekend dat hoe jonger een kind begint met drinken, hoe groter de kans dat hij op latere leeftijd verslaafd zal worden. Zelfs het onschuldige slokje thuis op een verjaardag met het idee ‘beter in veilige omgeving onder toeziend oog van ouders dan experimenteren op straat’ is achterhaald. Hoe later, hoe beter. Ook is er een duidelijk verband tussen alcoholgebruik en het vertonen van risicovol gedrag als verkeersovertredingen, onveilige seks en geweld.
Recent onderzoek uit Nijmegen toont aan dat er thuis al veel aan preventie kan worden gedaan. In gezinnen waar alcoholgebruik normaal is (maar waar geen verslavingsproblematiek speelt), gaat het kind onbewust drank associëren met gezelligheid, lachen, eten en samenzijn, terwijl negatieve effecten vaak buiten het zicht van het kind blijven. In die gezinnen is de kans groter dat kinderen sneller zelf alcohol willen en mogen gebruiken. Zowel thuis als binnen het onderwijs dient al op de basisschoolleeftijd aan voorlichting te worden gedaan, volgens de Nijmeegse onderzoeker.
Extra risico
De puberteit is een heel belangrijke periode als het gaat om het ontplooien van identiteit en karaktereigenschappen. Eigen keuzes maken versus beïnvloedbaarheid en groepsdruk hebben grote invloed op het wel of niet beginnen aan alcohol. Tijdens deze toch al risicovolle levensfase blijkt het stukje brein dat verantwoordelijk is voor “persoonlijkheid” ook nog eens extra kwetsbaar te zijn voor schadelijke stoffen als alcohol. Preventie in de kinderleeftijd is dus levenslang van levensbelang.
De puberteit is een heel belangrijke periode als het gaat om het ontplooien van identiteit en karaktereigenschappen. Eigen keuzes maken versus beïnvloedbaarheid en groepsdruk hebben grote invloed op het wel of niet beginnen aan alcohol. Tijdens deze toch al risicovolle levensfase blijkt het stukje brein dat verantwoordelijk is voor “persoonlijkheid” ook nog eens extra kwetsbaar te zijn voor schadelijke stoffen als alcohol. Preventie in de kinderleeftijd is dus levenslang van levensbelang.
Bronnen
- Engels, R..‘Probleemdrinkende ouders en probleemgedrag van hun kinderen’, lezing tijdens Symposium Gezinsonderzoek 2009, RU Nijmegen. volledig artikel
- Crews, F. Adolescent cortical development: A critical period of vulnerability for addiction. Pharmacology, Biochemistry and Behavior. 2006.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten