donderdag 10 november 2011

Opvoeding: kwestie van sturen of afwachten?

woensdag, 25 augustus 2010
Opvoeding: een kwestie van sturen of afwachten?
In augustus 2010 meldt het maandblad J/M dat een groot deel van de ouders het opvoeden lijkt te beschouwen als een zware taak. Deze ouders voelen zich verantwoordelijk voor het gedrag, de schoolprestaties, het lichamelijk en het psychisch welzijn van hun kinderen. Zij zijn er van overtuigd dat zij door te kiezen voor de juiste manier van opvoeden het welzijn en de prestaties van hun kinderen in de hand hebben.

De ondervraagde ouders beschouwen het als hun verantwoordelijkheid wanneer hun kind bijvoorbeeld niet goed presteert op school of ongelukkig is. Juist dit geloof in de maakbaarheid van kinderen leidt tot een opvoedkramp bij ouders. Wat wordt hier vanuit wetenschappelijke hoek over gezegd? 

Hoogopgeleid
Volgens hoogleraar pedagogiek Micha de Winter van de Universiteit van Utrecht zijn het vooral hoogopgeleide ouders die ervaren dat zij tekort schieten in de opvoeding. Als aan de basisbehoeftes is voldaan gaan ouders zich bezig houden met vragen als: ‘doe ik het wel goed genoeg als ouder’ of ‘ heeft mijn kind ADHD?’. Volgens De Winter is het niet zo dat alles dat je als ouders doet invloed heeft op je kind.

Bijschaven en afwachten
Aanvullend hierop is de beschrijving van Alice van der Pas, ouderbegeleider en systeemtherapeute, in het tijdschrift voor Orthopedagogiek: ‘In feite is elk kind een zaak van hopen en van afwachten. Menig kinderdeskundige denkt echter dat het ook, en misschien wel vooral, een zaak van opvoeding, vorming en onderwijs is hoe een kind uitgroeit. Van stimuleren en sturen. Ten dele is dat zo, maar zeer ten dele. Wat niet in aanleg aanwezig is, laat zich ook niet stimuleren of sturen. En anderzijds: wat er wél is, laat zich niet zomaar weg-opvoeden. Hoogstens een beetje beschaven en bijschaven’.

Opvoeding delen
Als het ouders niet lukt om bij te schaven, bij te sturen, dan kijken zij zichzelf daarop aan. Zij voelen zich verantwoordelijk voor hun kind. Alice van der Pas wijst nadrukkelijk op de behoefte van ouders aan steun van de omgeving. Het zou volgens haar gewoon moeten zijn dat ouders aan anderen kunnen vragen om voor korte of voor langere tijd de opvoeding over te nemen. Ook Micha de Winter wijt de opvoedkramp van ouders, of het kind nu wel of geen moeilijk temperament heeft, aan het gegeven dat ouders er voor een belangrijk deel alleen voor staan. De Winter pleit voor een samenleving waarin opvoeden en opgroeien weer meer onderling gedeeld wordt.

Nieuwe focus
Tenslotte stelt de Winter dat ouders vaak de focus leggen op wat er niet goed gaat. Hierbij speelt volgens hem de overheid een rol met een beleid waarin de nadruk steeds ligt op het uitsluiten van risico’s, op preventie en op het voorspellen van problemen.

Bronnen
  • Website Zorg + Welzijn [accessed september 2010]. www.zorgwelzijn.nl. Ouders schieten in opvoedkramp. volledig artikel
  • Winter, de M. et.al. Kind is geen risicogeval. De Volkskrant. 18 september 2009. volledig artikel
  • Pas, van der A. Beseffen alle ouders wat verantwoordelijk-zijn voor een kind is? Tijdschrift voor orthopedagogiek, 2010.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten