woensdag, 06 oktober 2010
Uit cijfers van het Landelijk Informatiecentrum voor Hoogbegaafdheid van 1997 bleek dat slechts 16% van de hoogbegaafden een universitaire opleiding voltooit. De helft tot maarliefst tweederde krijgt problemen op school. Hoe kan dit verbeteren?
In 2007 beschreven wetenschappers uit Nijmegen na jarenlange studie het succes van allerlei aanpassingen in het onderwijs die ontworpen zijn voor hoogbegaafde kinderen. Het resultaat van hun zoektocht is niet eenvoudig.
- Verrijking binnen de gewone klas blijkt positief te zijn voor onder andere de taalontwikkeling van het kind, maar negatief voor het zelfbeeld. Als hiervoor gekozen wordt, moet de verrijkingsstof niet bovenop het reguliere programma worden aangeboden, maar zo veel mogelijk in plaats van. Basisstof moet compacter worden gemaakt om verveling te voorkomen. Toch is alleen verrijking (verbreding of verdieping) in de klas meestal niet voldoende voor een hoogbegaafde leerling.
- Bij kinderen die enkele dagdelen per week een plusklas bezoeken, gaan de cijfers en sociale competenties en gedrag vooruit, maar ook hier daalt het zogenaamde academisch zelfbeeld. Dit komt doordat het kind zich in een plusklas gaat vergelijken met een hogere standaard.
- Zomerprogramma’s werken positief op de intellectuele en interpersoonlijke vaardigheden. Hier zijn geen negatieve effecten van bekend.
- Van versnelling kwamen eveneens geen negatieve effecten naar voren. Kinderen die klassen overslaan functioneren meestal niet beduidend anders dan hun oudere klasgenoten.
- Een aparte klas voor hoogbegaafden binnen de eigen school levert goede resultaten op voor diverse schoolprestaties en creativiteit, maar de faalangst neemt toe. Ook op gedrag werden in deze studie negatieve effecten gevonden. Als nadeel van aparte klassen wordt vaak genoemd dat deze leerlingen te weinig leren omgaan met normaal begaafde kinderen. Voor een aparte school zou deze tegenstelling tussen de cognitieve winst en de nadelige persoonlijke effecten dan nog sterker moeten gelden. In een onderzoek naar het welzijn van kinderen op Leonardo-scholen leken ouders en kinderen echter wel degelijk tevreden te zijn. Ondanks de toegenomen faalangst, zeiden ouders minder problemen te ervaren en voelden kinderen zich meer geaccepteerd.
Verder wordt door de onderzoekers gepleit voor een vroegere en daadkrachtigere aanpak van de school om hoogbegaafde leerlingen van een passend leerarrangement te voorzien. Nu wordt vaak pas actie ondernomen op dringend verzoek van ouders of wanneer er problemen zijn ontstaan.
Bronnen
- Mooij, T. Succescondities voor onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Radboud Universiteit Nijmegen. 2007. volledig artikel
- Van der Waarde, B. Effecten van Leonardo onderwijs op welzijn van hoogbegaafde kinderen. Doctoraalscriptie Universiteit Utrecht. 2008. volledig artikel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten