vrijdag, 18 februari 2011
In een proefschrift van Hanneke de Graaf van de Universiteit Utrecht werd onlangs de ‘seksuele carrière’ van zo'n 5000 seksueel actieve jongeren onder de loep genomen. Zij onderzocht factoren die van invloed zijn op sociaal seksuele vaardigheden en gedrag bij jongeren in de leeftijd van 12 tot 25 jaar.
Bij de meeste jongeren zijn drie fasen te onderscheiden wat betreft de ontwikkeling van seksueel gedrag: tongzoenen, voelen/strelen en geslachtsgemeenschap. Vooral autochtone, hoogopgeleide jongeren volgen deze stappen in deze volgorde. Jongeren die deze stapsgewijze ontwikkeling niet, of in een andere volgorde afleggen, lopen een groter risico op onbeschermde (onveilige) seks. Voor een normale stapsgewijze ontwikkeling zijn bepaalde vaardigheden nodig, zoals
- het bewust zijn van de eigen behoeften op seksueel gebied
- het kunnen communiceren over deze behoeften met een partner
- het kunnen weigeren van vormen van seks waar je nog niet aan toe bent
Waarschijnlijk beschikken jongeren die geen stapsgewijze carrière volgen in mindere mate over dergelijke sociaal seksuele vaardigheden.
Wel seks, maar onvoldoende vaardigheden
Er zijn grote individuele verschillen in de snelheid en volgorde waarmee seksueel gedrag zich bij jongeren ontwikkelt. Sommigen worden reeds in hun jonge tienerjaren ontmaagd, terwijl er ook een aanzienlijke groep is die op zijn 19e nog nooit gezoend heeft. Ondanks dat het aantal tienerzwangerschappen in Nederland tot de laagste van de wereld behoort, wordt er elk jaar toch nog één op de honderd meisjes voor haar 20e jaar zwanger. De onderzoekster stelt dat jongeren onder de 15 jaar vaak nog de sociaal seksuele vaardigheden missen die nodig zijn om een seksueel contact veilig, prettig en gewenst te laten zijn.
Er zijn grote individuele verschillen in de snelheid en volgorde waarmee seksueel gedrag zich bij jongeren ontwikkelt. Sommigen worden reeds in hun jonge tienerjaren ontmaagd, terwijl er ook een aanzienlijke groep is die op zijn 19e nog nooit gezoend heeft. Ondanks dat het aantal tienerzwangerschappen in Nederland tot de laagste van de wereld behoort, wordt er elk jaar toch nog één op de honderd meisjes voor haar 20e jaar zwanger. De onderzoekster stelt dat jongeren onder de 15 jaar vaak nog de sociaal seksuele vaardigheden missen die nodig zijn om een seksueel contact veilig, prettig en gewenst te laten zijn.
Rol van ouders
Zowel ouderlijke steun als kennis van het gaan en staan van je kind bleken samen te hangen met beter anticonceptiegebruik, betere sociaal seksuele vaardigheden, een hogere mate van seksuele tevredenheid en een latere leeftijd van de eerste keer. Het zicht hebben op je kind biedt volgens de onderzoekster de mogelijkheid los te laten wanneer het kan en in te grijpen wanneer het nodig is.
Zowel ouderlijke steun als kennis van het gaan en staan van je kind bleken samen te hangen met beter anticonceptiegebruik, betere sociaal seksuele vaardigheden, een hogere mate van seksuele tevredenheid en een latere leeftijd van de eerste keer. Het zicht hebben op je kind biedt volgens de onderzoekster de mogelijkheid los te laten wanneer het kan en in te grijpen wanneer het nodig is.
Gezinscohesie voorspelt seksuele ontwikkeling bij meisjes
Bij ruim driekwart van de ondervraagde jongeren vond hun eerste keer plaats met een vaste verkering. Het viel op dat meisjes uit gezinnen met weinig cohesie op jongere leeftijd vaste relaties aangaan en dus eerder seksueel actief worden, vergeleken met meisjes uit hechtere gezinnen. Mogelijk proberen zij het missen van nauwe familiebanden te compenseren met een vast vriendje.
Bij ruim driekwart van de ondervraagde jongeren vond hun eerste keer plaats met een vaste verkering. Het viel op dat meisjes uit gezinnen met weinig cohesie op jongere leeftijd vaste relaties aangaan en dus eerder seksueel actief worden, vergeleken met meisjes uit hechtere gezinnen. Mogelijk proberen zij het missen van nauwe familiebanden te compenseren met een vast vriendje.
Voor jongens lijkt de opvoeding en omgeving minder belangrijk. Er is een theorie die beweert dat de seksualiteit van jongens meer onder invloed staat van hormonen, terwijl de seksualiteit van meisjes juist vooral wordt beïnvloed door hun omgeving. Jongens zouden van nature al meer vermijdend staan tegenover intimiteit. Zij hechten over het algemeen juist meer aan onafhankelijkheid in relaties. Mogelijk zouden jongens een gebrek aan gezinscohesie daarom minder willen compenseren met relaties. Voor meisjes is een warme opvoedstijl met ouderlijke steun en betrokkenheid dus extra belangrijk voor een gezonde seksuele ontwikkeling. Een belangrijke, wetenschappelijk gefundeerde boodschap voor elke ouder.
- Graaf, de H. Parenting and adolescents’ sexual health. Proefschrift Universiteit Utrecht, 2010. volledig artikel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten