vrijdag, 08 oktober 2010
Naast de bewezen genetische aanleg voor ADHD, is er nu ook onderzoek dat aantoont dat er omgevingsfactoren zijn die de ontwikkeling van ADHD verklaren. Goed nieuws, want omgevingsinvloeden zijn relatief goed te veranderen, in tegenstelling tot genetische aanleg.
Recent onderzoek leverde drie omstandigheden op die “van buitenaf” verband leken te hebben met ADHD bij het kind:
1. een moeder die rookt tijdens de zwangerschap
2. complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling
3. een hoog geboortegewicht
1. een moeder die rookt tijdens de zwangerschap
2. complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling
3. een hoog geboortegewicht
Deze factoren hingen alle drie samen met de bekende symptomen van ADHD: hyperactiviteit, aandachtsproblemen en impulsiviteit. Dit verband werd zowel gevonden binnen families waarin ADHD weinig voorkwam, als binnen families waarin ADHD veel voorkwam. Wel was het zo dat in erfelijk belaste gezinnen bovenstaande ontdekte factoren nog eens een éxtra groot risico bleken te vormen.
Risicotaxatie ADHD
Meest opvallend van de drie is het hoge geboortegewicht. Tot nu toe was alleen van een laag geboortegewicht bekend dat het schadelijk kan zijn voor de gezondheid van het kind. Van een hoog gewicht waren nog weinig risico’s in kaart gebracht. Nu blijkt dat een kind van negen pond of meer, een grotere kans heeft op ADHD. Er wordt door de onderzoeker vooral gewaarschuwd voor de combinatie van de factoren. Wanneer bij een zwangerschap én gerookt wordt, én er treden complicaties op én het kindje is zwaarder dan negen pond, dan moet de gezondheidszorg rondom dit kind al extra alert zijn. Door vroegtijdige signalering kunnen problemen immers in een eerder stadium aangepakt worden.
Meest opvallend van de drie is het hoge geboortegewicht. Tot nu toe was alleen van een laag geboortegewicht bekend dat het schadelijk kan zijn voor de gezondheid van het kind. Van een hoog gewicht waren nog weinig risico’s in kaart gebracht. Nu blijkt dat een kind van negen pond of meer, een grotere kans heeft op ADHD. Er wordt door de onderzoeker vooral gewaarschuwd voor de combinatie van de factoren. Wanneer bij een zwangerschap én gerookt wordt, én er treden complicaties op én het kindje is zwaarder dan negen pond, dan moet de gezondheidszorg rondom dit kind al extra alert zijn. Door vroegtijdige signalering kunnen problemen immers in een eerder stadium aangepakt worden.
Gezinsfactoren en opvoedstijl
Een andere uitkomst van het onderzoek was dat er gezinsfactoren samen bleken te hangen met ADHD. Zo was er een relatie tussen ADHD-kenmerken bij het kind en een weinig warme en afwijzende opvoeding, maar ook met een overbeschermende opvoeding. Het verwarrende met dit soort ‘correlaties’ is dat er waarschijnlijk sprake is van een wisselwerking tussen opvoeding en ADHD, waardoor er geen sprake is van een duidelijke oorzaak-gevolg relatie. Zo is het voorstelbaar dat kinderen uit een gezin met een afwijzende opvoedstijl, druk gedrag vertonen om aandacht af te dwingen. Anderzijds reageren opvoeders wellicht juist met een overwegend afwijzende stijl, wanneer het kind continu gecorrigeerd moet worden.
Een andere uitkomst van het onderzoek was dat er gezinsfactoren samen bleken te hangen met ADHD. Zo was er een relatie tussen ADHD-kenmerken bij het kind en een weinig warme en afwijzende opvoeding, maar ook met een overbeschermende opvoeding. Het verwarrende met dit soort ‘correlaties’ is dat er waarschijnlijk sprake is van een wisselwerking tussen opvoeding en ADHD, waardoor er geen sprake is van een duidelijke oorzaak-gevolg relatie. Zo is het voorstelbaar dat kinderen uit een gezin met een afwijzende opvoedstijl, druk gedrag vertonen om aandacht af te dwingen. Anderzijds reageren opvoeders wellicht juist met een overwegend afwijzende stijl, wanneer het kind continu gecorrigeerd moet worden.
Tot slot heeft de aanwezigheid van ADHD bij één of meer gezinsleden per definitie effect op alle gezinsrelaties. Een vader of moeder met ADHD is bijvoorbeeld van invloed op de ouder-kindrelatie. Ook de verhouding tussen broertjes en zusjes wordt mede bepaald door ADHD-gedrag van één van de kinderen. Daarom wordt naar aanleiding van dit onderzoek gepleit om alle gezinsleden bij de behandeling te betrekken.
- Buschgens, C. Omgeving heeft invloed op ADHD. Promotieonderzoek UMC St. Radboud. 2010.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten